Eens sprak ik met een jongere uit Urk over Jezus en vroeg hem op een gegeven moment of hij zich al had overgegeven aan Jezus. Hij zei van niet. Hij was nog te zondig om zo’n stap te zetten, vertelde hij. Bedroefd luisterde ik toen hij vertelde waarom hij dacht niet goed genoeg te zijn voor Jezus. Maar daarnaast herkende ik mezelf wel in zijn woorden. Hoelang heb ik wel niet mijn best gedaan om mezelf schoon te wassen en op te poetsen? Toegewijd en vol discipline proberen het allemaal zelf wel te doen. Uit angst voor afwijzing een zo goed mogelijk diploma aan God te presenteren. Een diploma die Hij niet kan weigeren.
Ik proefde aan de jongen dat hij nog te afhankelijk was van zijn vriendengroep, het daarbij behorende uitgaanspatroon en de kennelijk daaraan gekoppelde groepsnorm om grenzeloos gedrag te stimuleren. Elke jongere streeft naar vrijheid en het verleggen van grenzen nietwaar? Misschien had angst voor afwijzing ook wel iets te maken met zijn trouw en loyaliteit aan de groep. Wie zal het zeggen? Ik heb inmiddels van veel jongeren gehoord hoe moeilijk het is om een ‘oude’ vriendengroep los te laten wanneer je hart een nieuwe weg inslaat. Het gesprek leende zich er niet toe om dit verder uit te diepen. In ieder geval, zo concludeerde ik, was hij het volgens zichzelf waard om te worden afgewezen door Jezus. Achteraf dacht ik na over de vraag wie deze jongen op de plek van Jezus had staan. De ware Jezus zou hem, zo geloof ik, niet hebben afgewezen. Zou het zijn imperfecte aardse vader zijn? De dominee? Zijn catechisatieleider? Of de gemeente misschien?
Uit bepaalde opmerkingen heb ik het idee dat sommige jongeren kijken naar het leven met Jezus zoals sommige jongens aan kunnen kijken tegen een huwelijk of een hypotheek. Ik moet het er nu maar van nemen, want straks dan is het gedaan met de vrijheid. Dan lig je aan de ketting. Zoiets moet je, als je een beetje snugger bent, zo lang mogelijk proberen uit te stellen natuurlijk.
Maar hoe omgekeerd is de werkelijkheid! Jezus is juist een bevrijder. Een verlosser. Jezus bevrijdt van kettingen om steeds weer te moeten voldoen aan de verwachtingen van anderen. Hij bevrijdt ons van het gevoel waardeloos te zijn en ons steeds weer te moeten bewijzen. Jezus bevrijdt ons van het zelf moeten doen. Jezus bevrijdt ons van schuld en schuldgevoel. Hij vergeeft ons. Wij krijgen daarom nieuwe hoop in plaats van schuld wanneer we iets verkeerds hebben gedaan. Schuld leidt tot verdrukking en spanning waardoor je gevoelig bent voor nieuwe zonde. Hoop leidt tot opluchting en daardoor tot rechtvaardigheid. Als Jezus onze persoonlijke God wordt, hoeven we geen andere ‘goden’ meer te dienen. Andere ‘goden’ beloven veel, maar leveren alleen maar desillusies en teleurstellingen op. Jezus maakt zijn beloften wel waar.
Maar hoe komt het dan dat jongeren zo negatief of wantrouwig tegen onze verlossing aan kunnen kijken? Dit kan verschillende redenen hebben, maar ik hoop niet dat ze dit beeld ontvangen in de kerk. Ik hoop dat ze in de kerk dankbaarheid zien in plaats van klagen, nederigheid in plaats van betweterigheid, begrip in plaats van ongezouten kritiek, vrijmoedigheid in plaats van krampachtigheid, aanmoediging in plaats van afkeuring. Laten we zo elkaar bemoedigen en mensen uitnodigen voor Zijn Koninkrijk.
Maarten ten Napel
Jeugdouderling CGK Ichthus Urk